SES : Sağlık Emekçileriyle dalga geçilmiştir.

SES : Sağlık Emekçileriyle dalga geçilmiştir.

Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası Eskişehir Şube Başkanı Dr Birtürk Özkavak Resmi Gazete’de yayınlanan Aile Hekimliği Yönetmeliği ile ilgili bir açıklama yaptı.

Şube Başkanı Özkavak yaptığı açıklamada;

“Sağlık Bakanlığı geçtiğimiz günlerde Aile Hekimliği Yönetmeliğinde önemli değişiklikler yaparak Sağlıkta Dönüşüm Programı adıyla uyguladıkları politikaların kofluğunu, çöktüğünü bir kez daha tescil etmiş oldu. Tam da sağlık emekçileri bütün gücüyle salgınla mücadele ederken çalışanların taleplerini beklentilerini görmezden gelmeye haklarını budamaya devam etti.

Aile hekimliği sistemi başlangıcından bugüne değin hiç bir zaman gerçekten halkın sağlık sorunlarını ve çalışanların memnuniyetini önemsememiştir. Başlangıçtaki yoğun propagandanın ve göz boyamanın çok kısa sürede döküldüğü anlaşılmıştır. Bugüne kadar yapılan değişikliklerin hiçbiri sorunları halkın ve sağlık emekçilerinin lehine çözme amacını taşımadığı gibi giderek sorunlar derinleşmiş çalışanlar adeta sistemin paryaları haline dönmüşlerdir. ASM ler de yapılan onlarca iş; muayene ve laboratuvar hizmetleri, tarama hizmetleri her türlü rapor, aşılar, mobil sağlık hizmetleri, çocuk, bebek ve gebe izlemlerinin yanına zamanla birçok angarya iş eklenmiştir. Son olarak, salgınla mücadeleyle beraber her türlü takip ve  covid aşılamaları da büyük ölçüde ASM emekçilerine yüklenince  çalışanlar tükenmişlik ve çaresizlik içerisine girmiştir. Ama tüm bunlara rağmen büyük bir özveri ve başarıyla salgınla mücadele de üzerine düşenleri fazlasıyla yapmışlardır.

Üstelik pandemi döneminde aile hekimliği çalışanlarına kişisel koruyucu malzemeler yeterli düzeyde dağıtılamamış, bazı yerlerde de kalitesi düşük, uygunsuz kişisel koruyucu malzemeler dağıtılarak hayatları tehlikeye atılmıştır. COVID-19 nedeniyle ölen sağlık emekçilerine, COVID-19 meslek hastalığı sayılmamış, illiyet bağı aranmasına devam edilmiştir. Hatta COVID-19 ile hasta olduklarında karantinada oldukları günlerin ücretleri kesilmiştir. Polikliniklerini hiçbir şekilde kapatmadan, dönüşümlü çalışma sistemine dahil olmadan, il idarelerinin bütün mobing ve baskılarına rağmen mesleklerine olan sadakat nedeniyle bütün bu süreci yönetemeyen liyakatiz yöneticilerin tersine büyük bir özveri ve fedakarlıkla çalışmışlardır.

Aile Hekimliği uygulama yönetmeliğinin bugüne kadar her değişiklikte geriye gidilmiş hak kayıpları hatta cezalandırmalar oluşturulmuştur. Uzun zamandır masada olan, her geçen yıl hak kayıplarının görmezden gelindiği gerçeğine rağmen büyük bir beklentiyle, vaatlerle hak kayıplarını gidereceği söylenen aile hekimliği ödeme ve sözleşme yönetmeliği, 30.06.2021 tarihinde yeniden yayınlanmıştır.

Sonuç ise beklenti ve taleplerimizin karşılanması bir yana bir öncekinden daha da kötü bir düzenleme olmuştur. Adeta sağlık emekçileriyle dalga geçilmiştir.

Yönetmelik değişikliği ile aile hekimliği çalışanlarının statüsü, il sağlık müdürlüklerine bağlı işçi noktasına getirilmiş, kölelik sistemine taşınmıştır. Aynı zamanda başta pandemi sürecinde olduğu gibi, toplum sağlığını ve sağlık çalışanlarının haklarını savunan, kamuoyunu bilgilendiren, görüş ve önerilerini, taleplerini basın ve sosyal medya aracılığıyla üç kez dile getiren aile sağlığı merkezi (ASM) sağlık çalışanlarının sözleşmeleri feshedileceği yönetmelikte yer almıştır. Böyle bir düzenlemeyi kabul etmemiz mümkün değildir!

Aile hekimliği uygulamasında zaten sorunlu olan  iş güvencesi bu yönetmelikle sona ermiştir.

Yeni yönetmelik ile sözleşme yenilme ve fesih yetkisi İl Sağlık Müdürlüklerine verilmiş olup zaten iller arasında var olan uygulama farklılıkları kişilerin insafına bırakılmıştır. Açığa alma, sözleşme yenilememe gibi olağanüstü yetkiler, tüm hukuk kuralları çiğnenerek verilmiştir. İş barışını bozan fiillerden, yapboz tahtası gibi sürekli değişikliklerden vazgeçilmelidir. Hukuk çerçevesinde bir yasa çıkarılmadan sistemin yürütülebilir olması imkânsızdır.

Aile Hekimleri ve Aile Sağlığı Çalışanlarının iş yükünü azaltarak, angarya çalışmaya son verilmelidir. Yeni yönetmeliğin neresinden tutarsak kopuyor. Örneğin; entegre aile hekimliği çalışanlarının en temel insani hakkı olan sağlık iznine göz dikmişlerdir. Yani “çalışan hasta da olsa kanser de olsa, kaza da geçirse,  raporlu da olsa 5 nöbet tutamazsa sözleşmesi fesih edilir” denilmektedir.

Oysa; Aile hekimliği çalışanları yaptıkları özverili çalışmaya salgında da devam ederek, COVID-19 aşılamasının büyük bir çoğunluğu ASM’lerde uygulanmıştır. Ayrıca Phizer/Biontec aşıları da aile sağlığı merkezlerinde yapılmaya başlanmış birçok uygulama zorluğuna rağmen günde 600 bin kişinin üzerinde aşılama yapılmıştır.

Ancak aile hekimliği çalışanları 10 yıldır %60 gelir erimesi yaşarken, özlük haklarını kaybederken bütün itirazlara,  başvurulara rağmen düzenleme  yapılmadığında aylık 1000-1500 TL arası gelir kaybı olacağı ortaya çıkmıştır.

Aile sağlığı çalışanı açığı tüm ülkede %15 oranında  devam ederken, hasta sorumluluğu yokken, teknik ve eğitim alt yapısı olmadan bu kadar büyük bir iş yükünün pandemi döneminde pozitif performans adı altında negatif olarak verilmesini kabul  etmiyoruz.

Aile Hekimliği Ödeme ve  Sözleşme yönetmeliği bir an önce geri çekilmelidir. Halkın sağlık sorunlarını önceleyen sağlık emekçilerinin özlük haklarını büyüten kadrolu güvenceli çalışma esasına dayalı bilimsel gelişmeler baz alınarak bir sağlık sistemi kurulmalı, yönetmelik ise ivedi olarak sağlık emek ve meslek örgütlerinin de görüşü alınarak yeniden düzenlenmelidir.

Buradan bir kez daha yetkililere sesleniyor ve acil taleplerimizin karşılanmasını bekliyoruz.

1- ASM sözleşmelerinin genel işlem koşullarına sahip olması ve hekimlerin ödevler gücü karşısında zayıf durumda olmasından kaynaklanan sözleşme koşullarındaki dengesizliği ortadan kaldırmak İçin sözleşmeleri de toplu sözleşmeye dahil olmalıdır.

2- Nüfusa ve performansa dayalı sağlık hizmeti yerine bölge tabanlı hizmet sunumu yapılmalıdır.

3- ASM ve TSM’lerdeki görev tanımı belirsizliği ortadan kaldırılmalıdır. Çalışan sayısının artırılmalı ve kadrolu istihdam yaratılmalıdır.

4-Tüm ASM çalışanları kadroya alınmalıdır.

5.ASM binalarının iyileştirilmesi ve standart bir yapıya kavuşturulması bunun kamusal olarak finanse edilmesi sağlanmalıdır.

6- ASM de çalışan emekçilerin senelik, hastalık ve sendika izinlerinin kullanımında izni kullanan kişinin kendi yerine birini bulma şartı kaldırılmalı ve hiçbir ücret kesintisi yapılmamalıdır.

7- Mobil hizmetlerin nitelikli sunulması için araç, gereç ve uygun mekan tahsis edilmeli, binaların fiziki yetersizlikleri bakanlık tarafından giderilmeli, çalışanlar İçin dinlenme alanları sağlanmalıdır.

8- ASM çalışanlarına eş ve çocuk yardımı yapılmalıdır.

9- Aile hekimi ve aile sağlığı çalışan emekçilerinin (kadın) gebelik ve emzirme izinleri 4/B ve diğer kadrolarda yer alanlar için 4/A’ya tabi sağlık emekçileri için yapılan düzenlemeye eşitlenmelidir.

Tüm bunlar olması ve yapılması gereken temel ve gerekli talepleridir. Aile Hekimliği sisteminin ve bununla ilgili çıkarılan düzenlemelerin takipçisi olacağımızı ifade ediyor, ASM’lerde çalışan tüm emekçileri birlikte mücadele etmeye davet ediyoruz.”