Randevu Alamayan, İlaç Bulamayan Hasta ve Eczacı, Geçinemeyen Sağlıkçı, Gidin Denen Doktor Sizi Sandıkta Resetleyecek!

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde devam eden bütçe görüşmelerinde Plan Bütçe Komisyonunda Sağlık Bakanlığı bütçesinde konuşan İYİ Partili Dr. Aylin Cesur, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya zor anlar yaşattı.

Isparta Milletvekili Dr. Aylin Cesur’un Sağlık Bakanının yüzüne bakarak yaptığı ve Bakanı terlettiği konuşmasında şunları söyledi;

“Sayın Başkan, Sayın Bakan, Sayın Milletvekilleri, Basınımızın Değerli Temsilcileri, hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Cumhurbaşkanlığı 2023 bütçe teklifinde Sağlık Bakanlığı’na 293 milyar 369 milyon TL’lik bir bütçe ayırmış. Bu genel bütçenin %6.56’sı ve önceki yıla göre daha az.

Araştırmalara göre; sağlık kurumları sayısı, yatak sayısı, personel başına düşen kişi sayıları gibi göstergeleri içeren sağlık harcamalarının,  hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler için, sağlık harcamalarının Gayrisafi Yurt İçi Hasıladaki büyümeyi sağlayan bir teşvik aracı olduğu ispatlanmış.

Sağlık harcamaları ile ekonomik büyüme arasında da pozitif bir ilişki olduğu belirtiliyor. Ve sağlık harcamalarındaki %1 lik bir artış ekonomik büyümeyi yaklaşık %0,7 artırıyor, uzun vadede kalkınmaya katkısı var.

Peki Bakanlığınız bu konuda nasıl bir politika benimsemiş diye bakıyoruz;

OECD 2021 Sağlık Raporu’na göre OECD ülkelerinde milli gelirin yüzde 8.8’i halkın sağlığına harcanırken, Türkiye’de yüzde 4.3 bu. Sağlık sistemi en çok eleştirilen ülkelerden biri olan ABD’de bu oran yüzde 16.8Sayın Bakan.

Türkiye’de her 100 liralık sağlık harcamasının 17 lirası vatandaşın cebinden karşılanırken, Almanya’da 13, ABD’de 11 TL. 

OECD ülkelerinde bin kişiye 3.6hekim, 8.8 hemşire, 4.4 yatak düşerken; bizde her bin kişiye 2 hekim, 2.4 hemşire, 2.9 yatak düşüyor.

Liste sonuyuz bu verilerle.

Dünya ile bir pandemi yaşadık ve ülkeler koruyucu sağlık hizmetlerine ayırdıkları payı bu deneyimle artırırken, bize bunu çok görmüşler ve azaltılmış.

2022’de koruyucu sağlık hizmetlerine 38 milyar 729 milyon ayrılmıştı ve bu rakam bütçenin yüzde 33.3’ü idi. 2023’te koruyucu sağlık hizmetlerine bakanlık bütçesinin yüzde 28.6’sıayrılmış, düşmüş yani.

2023’te ‘Hastanelerin Hizmet Alımı Suretiyle Sunduğu Hizmetler’ adı altında şirketlere yapacağınız ödeme; 18 milyar 946 milyon TL.

‘Şehir Hastaneleri Yatırımlarının Kullanım Bedeli’ olarak yapacağınız ödeme 27 milyar 716 milyon TL.

Yani; Sağlık Bakanlığı bütçesinden müteahhitlere ve işletmeci şirketlere 46 milyar 662 milyon TL ayrılmış.

Sağlık hizmetlerinde teknoloji kullanımı artıyor ve diğer sektörlerin aksine çalışan sayısı da artıyor.

2023 sağlık harcamaları yüzde 40’lık arttı diyorsunuz ya hani, 2022 Eylül ayı TÜFE’ye göre 545.657 milyon ÜFE’ye göre 748.067 milyon olmalı idi ama 415,6 milyar TL.

Dolar kuruna göre toplam sağlık harcaması 18,6 milyar dolardan 19,3 milyar dolara çıkmış. Nüfusu hesaba katınca artmamış yani.

Maaşları, şehir hastanelerine ayrılan %23’ü çıkarınca, Bakanlığınızın halkımıza sunduğu sağlık hizmetine 85 milyar TL kalıyor. Kişi başı 1000 TL gibi ortalama Bunun 606 TL’si tedaviye, 397 TL’si de koruyucu sağlık hizmetine ayrılmış oluyor. Bununla 1 yılda neyini koruyacaksınız vatandaşın? Sağlığını koruyamazsınız.

46 milyar 662 milyon TL şehir hastanesi sahiplerine kira ve hizmet alım bedeli olarak ödeyeceksiniz çünkü.

Vatandaşın aylarca randevu alamadığı şu hasta garantili Şehir hastaneleri için yapılmış olan sözleşmeleri hiç bir tazminat ödemeden derhal feshedin Sayın Bakan. Şehir hastaneleri devletin olsun.

Şehir hastanelerine aktardığınız bu kaynakla ortalama tedavi maliyeti 2,5 milyon dolar olan 187 SMA’lı çocuğun tedavi masrafını karşılayabilirsiniz. Bu kaynakla vatandaşların kolayca erişebileceği yakınlıkta 157 devlet hastanesi yapabilirsiniz.

Vatandaşlarımız haftalar, aylar sonrasına muayene,  ameliyat randevuları alabiliyor, Doktor yoğun bakımda ilaç, ameliyatta malzeme bulamıyor, hasta reçetedeki ilacı eczanede bulamıyor. Aile Sağlık Merkezleri; ticarethaneye dönüşmüş, performansa dayalı ücretlendirme üçgeninde sağlık çalışanları tükenmiş.

Sağlıkta dönüşüm dediğiniz, sizden evvel 20 yıl evvel başlatılmış AK Parti sağlıkta dönüşüm programı fiyaskodur ve sistem dondu, çöktü. Kapat-aç filan işemiyor, reset lazım, onu da senelerce AK Partinin sağlıkvaatlerine inanan ve bugün ortada kalan vatandaş yine sağlıkla ama sandıkta yapacak.

1. Basamağın ihmal ettiniz, Pandemi döneminde sınırlı personel ve ekipmanla çok büyük yük yüklendi aile hekimlerimiz. Derme çatma binalarda faaliyet göstermek zorunda kalıyorlar 1. Basamak adeta özelleştirilmiş, derhal meslek onuruna ve insan sağlığına uygun koşulları sağlayın 1. Basamak çalışanlarımıza, gelin sağlayalım.

Bütçeniz çok az, Sağlık Bakanlığı bütçesi genel bütçenin en az %15’iolmalı, bunun % 35-40’ı koruyucu sağlık hizmetlerine ayrılmalı.

Sağlık çalışanlarımız, 20 yıllık iktidarınızda yoksullaştı, yalnızlaştı, hırpalandılar! Sizden meslektaşlarınızın ağır çalışma koşullarını düzeltmenizi bekliyoruz Sayın Bakan.

Atama bekleyen sağlık personeline eziyet etmeyin artık, yetkiniz var. Köylere taşımalı sistem aile hekimi gönderiyorsunuz, son verin buna. Her köyde sağlık ocağı var, açın onları. Vatandaş doktoruna, hemşiresine, ebesine, onlar da heyecanla bekledikleri meslek ortamlarına kavuşsunlar. Kadrosuz, güvencesiz çalışmaya son verin artık.

Ve gidiyor hekimlerimiz. Hekimlere 7200 ek göstergeyi, sağlık personeline yine ek gösterge düzenlemesini, 3600’ü çok görmeyin. Performans ücretleri ile değil, gelirlerinin büyük kısmının emekliliğe yansıyacağı düzenlemeler yapın, gelin yapalım birlikte.

Sağlık çalışanlarını OECD ortalamasına çıkaralım gelin. 4-d,4b,4c,4924 vb kaldırın ayrımcılığı, 4a’yı hak etmiyor mu sizin de sağlık personeliniz, eliniz, ayağınız, gözünüz onlar. İstihdam karmaşasınıve adaletsizliğini giderelim gelin.

Bir sorun da tıbbi cihaz sektörümüzde. Durum çok kritik. Bugün kura bağlı artıştan dolayı pek çok tıbbi ve ameliyat malzemesi yok.

Hatırlatırım, önceki yıl ilaç şirketlerine 2.3 milyar dolar borcumuz vardı, bu meblağ şu anki bütçe teklifinin 3’te 1’i. Bu borcu geçen sene de sordum ben, daha sonra ne oldu öğrenemedik, ancak eczanelerimizde çok ciddi bir problem var. İktidarınızın nöroiktisadiekonomi politikalarıyla tutamadığı döviz kurlarının da etkisiyle yüzlerceilaca ulaşılamıyor. SGK kapsamından ilaçlar çıkarılıyor. Hem pahalı ilaç, hem de yok.

11 Mart 2019’da “Dışa bağımlılığımızın yoğun olduğu özelikle sağlık sektöründeki ilaçta yüzde 54, malzemede yüzde 82, cihazda yüzde 84, aşıda yüzde 100’e yakın bağımlılığımızın olduğu bir Türkiye’den bahsediyoruz. 4 yıl içinde buralarda %50 millileşme olacak” dediniz. 6 ay kaldı. Ne durumdayız?

Sağlık-Sen’in 2 bin 124 sağlık çalışanıyla gerçekleştirdiği, Sağlıkta Şiddet Araştırması diyor ki; halen her 4 sağlık çalışanından 1’i fiziksel şiddet görüyor. Bu ayıbı gelin kaldıralım alnınıza yapışır Sayın Bakan.

Biz çağdaş sağlık stratejimiz olsun, bunu tartışalım isterken,kronikleşmiş 2. Dünya, 3. Dünya ülkeleri sendromu yaşıyoruz. Yapılanlar kadar, yapılmayanlardan da sorumlusunuz Sayın Bakan. Bugün çok daha iyi olabilirdik.”