ESOGÜ’den 12-18 Mart Pulmoner Rehabilitasyon Haftası Açıklaması

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim
Dalı öğretim üyesi ve Türk Toraks Derneği Batı Anadolu Şube Başkanı Prof. Dr. M. Sinan
Erginel, 12-18 Mart “Pulmoner Rehabilitasyon Haftası” ile ilgili bir açıklamada bulundu.

Prof. Dr. M. Sinan Erginel’in açıklaması şöyle: “T.C. Sağlık Bakanlığı, Türk Toraks
Derneği ve GARD Türkiye (Kronik Havayolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı)
kapsamında her yıl Pulmoner Rehabilitasyon Haftası etkinlikleri yapılmakta olup, bu
etkinlikler aracılığıyla konuya ilişkin sağlık personelinin ve toplumumuzun bilgilendirilmesi,
farkındalığın artırılması ve güncel gelişmelerin paylaşılması amaçlanmaktadır. Günümüzde
uzun süreli solunum hastalıklarının ilaç tedavisinin yanında önerilen Pulmoner Rehabilitasyon
(Akciğer Rehabilitasyonu), bu hastaların fiziksel ve psikolojik durumlarını düzeltmeyi ve
sağlığı iyileştirmeyi hedefleyen, hasta değerlendirmesini takiben bireysel olarak belirlenen
egzersiz eğitimi, davranış değişikliği ve hasta eğitimi gibi yaklaşımları içeren kapsamlı
uygulamalar bütünüdür. Pulmoner Rehabilitasyon uzun süreli nefes darlığı, günlük yaşam
aktivitelerinde kısıtlanma, yaşam kalitesinde azalma ve/veya egzersiz kısıtlılığı olan tüm
solunum hastalarına uygulanabilmektedir. Pulmoner rehabilitasyon her yaştaki solunum
hastalarına rehabilitasyon ünitelerinin özelliklerine bağlı olarak hastanede, ayaktan, evde
veya tele-pulmoner rehabilitasyon (sanal ortamda hastanın evinden katılabileceği)
programları olarak uygulanabilmektedir. KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) başta
olmak üzere astım, bronşektazi, interstisyel akciğer hastalıkları, kistik fibrozis, göğüs duvarı
hastalıkları, nöromusküler hastalıklar, akciğer nakli öncesi ve sonrası, akciğer kanseri, akciğer
tansiyonu, obezite ilişkili tüm akciğer hastalıklarında pulmoner rehabilitasyon programı
başarı ile uygulanabilmektedir. Ayrıca COVID-19 enfeksiyonu sonrası akciğerlerinde
değişiklikler olan, nefes darlığı, yorgunluk ve aktivitelerde kısıtlanma gibi şikayetleri devam
eden hastalarda da pulmoner rehabilitasyon önerilmektedir. Pulmoner Rehabilitasyonun
amaçları; hastalığa bağlı gelişen nefes darlığı ve fonksiyonel yetersizliğin ortadan kaldırılması,
hastalığın ilerlemesinin önlenmesi, egzersiz toleransının artırılması, sağlık durumunun
iyileştirilmesi, hastalık atak sayısının azaltılması ve atak şiddetinin hafifletilmesi, yaşam
kalitesinin iyileştirilmesi, hastaneye başvuru sıklığı ve yatış süresinin azaltılması sonucunda
sağlıkla ilişkili harcamaların azaltılması, hastalığa bağlı psikolojik durumun düzelmesi ve sağ
kalımda artış sağlanmasıdır. Pulmoner rehabilitasyonun en önemli ve temel bileşeni egzersiz
eğitimidir. Bireyin ihtiyaçları doğrultusunda diğer bileşenler de (hasta ve ailesinin eğitimi,
vücut kompozisyonunun değerlendirilmesi, gerekli hastalarda beslenme desteği, psikososyal
destek, nefes darlığı ile baş edebilme yöntemleri, iş-uğraşı tedavisi, enerji koruma yöntemleri, etkili öksürük, balgam çıkarma teknikleri vb.) pulmoner rehabilitasyon
programlarında yer almaktadır. Solunum hastalıklarında egzersiz yapmak gereklidir. Nefes
darlığı olan uzun süreli solunum sorunlu hastalar pulmoner rehabilitasyon programları ile
güvenli bir şekilde egzersiz yapabilirler. Bu hastalarda nefes darlığı ve/veya yorgunluğun
neden olduğu günlük yaşamdaki hareketsizlik; kemik ve kas içeriğinin, kalp ve akciğer
fonksiyonlarının, hareket yeteneğinin gittikçe azalmasına neden olur. Egzersiz ile kas kuvveti
artar, kas dayanıklılığı artarak daha uzun mesafeler yürünebilir, kas ve eklemler daha iyi
hareket eder, gevşeme sağlanır, daha güçlü ve enerjik hissedilir, kalbin çalışması iyileşir ve
nefes darlığı azalır. Ayrıca vücut savunma sistemi üzerine olan olumlu etkileri sayesinde
enfeksiyonlardan korunma sağlanır. Pulmoner rehabilitasyon programı en az 8 hafta (toplam
24 seans) süre ile uygulanmalıdır. Egzersiz eğitimi bırakıldığında kazanımlar kaybedildiği için
egzersiz alışkanlığının devam ettirilmesi gerekmektedir, yani pulmoner rehabilitasyon
merkezlerinde verilen egzersiz eğitimi ve sağlıklı beslenme gibi sağlıklı yaşam öğretileri
alışkanlık haline getirilip ‘yaşam tarzı’ olmalıdır. Sonuç olarak, uzun süreli akciğer
hastalığından dolayı nefes darlığı, çabuk yorulma ve güçsüzlük hissediyorsanız, günlük
aktivitelerinizi yapmakta zorluk çekiyorsanız değerlendirme için Göğüs Hastalıkları Uzmanına
başvurduktan sonra pulmoner rehabilitasyon programlarından yararlanmalısınız.”