ESOGÜ’de Afet Psikiyatrisi Polikliniği Hizmete Girdi

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Sağlık, Uygulama ve Araştırma Hastanesi
bünyesinde, Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı tarafından
depremden ruhsal açıdan etkilenen çocuk ve ergenlere yönelik randevusuz Afet Psikiyatrisi
Polikliniği hizmeti veriliyor. Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı
Doç. Dr. Saniye Tülin Fidan gerek poliklinik gerekse depremin çocuk ve ergen ruh sağlığına
etkilerini konu alan bir açıklama yaptı.

Doç. Dr. Saniye Tülin Fidan’ın açıklaması şöyle: “6 Şubat 2023 tarihinde
Kahramanmaraş merkezli 11 ilde yıkıma neden olan önemli bir doğa olayı, yıkıcı depremler
yaşandı. Doğrudan ve dolaylı olarak hepimiz ruhsal açıdan etkilendik. Oldukça büyük şiddette
yaşanan bu depremler nedeniyle insanlar yaşamını kaybetti, birçok insan önemli sağlık
sorunları ile hastanelerde tedavi görüyor ve birçok insan yakınlarını, tanıdıklarını, sıcak
yuvalarını ve yaşadıkları şehri kaybetmenin ardından büyük bir üzüntü, hüzün ve yas
içerisinde bulunuyor. Travma insanlık tarihi boyunca insanlara büyük acılar yaşatmıştır. Ama
insanoğlu doğası gereği bu büyük acıların üstesinden gelebilecek, ruhsal yaralarını
sarabilecek ve iyileştirebilecek özelliğe de sahiptir. Deprem bölgesinde halen zor koşullarda
yaşamına devam eden, tüm yurda dağılan ve Eskişehir’e gelen bebek, çocuk, genç, yetişkin
tüm depremzedelerin acısını yüreğimizde hissediyoruz, onları sevgiyle ve dostlukla
kucaklıyoruz. Acı ilgiyle, sevgiyle, dostlukla, nezaketle karşılandığında ortaya şefkat
çıkmaktadır. Yaşanan bu büyük ruhsal acıların iyileşebilmesi için hep birlikte aktive
edeceğimiz iyileştirici güç şefkattir. ‘Şehir paylaşmaktır‘, ‘ülke paylaşmaktır’ sözünde gizli
olan yardım çağrısı aslında ruhumuzda da iyileştirici bir güç olan şefkati; depremi yaşayan
tüm insanları, çocuk ve ergenleri dostlukla ve nezaketle kucaklayan bir şehir, bir ülke
şefkatine dönüştürmesi açısından oldukça önemlidir. Travmatik olaylara olan tepkiler
değişkenlik gösterebilir. Travmatik olaylar sonrasında, çocuk ve ergenlerde stres belirtileri
ortaya çıkabilir ama vakaların büyük bölümünde dayanıklılık (resilience) olarak adlandırılan
esneklik, uyum sağlama ve hayata devam etme görülür. Bazı çocuk ve ergenlerde ise yaşanan
travmanın sağlıklı işlenmesi ile birlikte ruhsal anlamda kişinin eski haline göre ruhsal açıdan
daha güçlü olması, travma ile birlikte büyüme söz konusudur. Travma sonrası gelişen stres
belirtileri aşırı korku, dehşet duygusu ve çaresizlik hissidir. Travmatik olaydan sonraki bir ay
içinde başlayan, bazılarında yıllar sonra ortay çıkabilen; bireyin, çocuk ve ergenin günlük ve
sosyal işlevselliğini olumsuz etkileyen; travmayı yeniden yaşama (rüya, kabus, hatırlatıcılarla
karşılaşıldığında yoğun sıkıntı), kaçınma (hatırlatan kişi, yer ve olaylardan kaçınma), aşırı uyarılmışlık (kolayca ürkme, daima tetikte olma, öfke patlamaları); uyku, iştah, bellek
bozuklukları; 6 yaş altı çocuklarda oyunlarda gözlenen travmatik izler, korkulu rüyalar vardır.
Travmanın yol açtığı stres belirtileri ile ilgili psikoeğitim, strese verilen bedensel tepkilerin
azaltılmasına yönelik uygulamalar olan mindfulness uygulamaları (nefes egzersizleri,
gevşeme egzersizleri), travmatik anıların konuşulması (küçük çocuklarda hikaye, resim,
oyunlar aracılığıyla), travmatik anıların işlenmesi (hızlı göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve
tekrar işlemleme-EMDR, Travmaya özgün Bilişsel Davranışçı Terapi) ve gerektiğinde ilaçlar
çocuk ve ergenlerde travma tedavisinde kullanılmaktadır. Deprem sonrasında aileler bir
bütün olarak ele alınmaktadır. Çocuklar travmatik bir olay yaşadıklarında tüm aile bundan
etkilenir. Çoğu zaman aile üyeleri olayla ilgili farklı deneyimlere ve travmatik olaya karşı farklı
duygusal tepkilere sahiptir. Birbirlerinin olayla ilgili deneyimlerini tanımak ve olası korku,
çaresizlik, öfke ve hatta çocukları travmatik bir deneyimden koruyamamaktan kaynaklanan
suçluluk duygularıyla baş etmelerine yardımcı olmak, bir ailenin duygusal iyileşmesinin
önemli bir bileşenidir. Bu vesile ile ESOGÜ Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve
Hastalıkları Ana Bilim Dalı olarak Üniversitemiz Hastanesi bünyesinde, tüm öğretim
üyelerimiz ve asistanlarımızla birlikte depremden ruhsal açıdan etkilenen çocuk ve ergenlere
yönelik randevusuz Afet Psikiyatrisi Polikliniği hizmeti vermekte olduğumuzu hatırlatıyor,
sağlıklı günler diliyorum.”