ESOGÜ Sağlık, Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde 14 Kasım Dünya Diyabet Günü Etkinliği

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Sağlık, Uygulama ve Araştırma Hastanesinde ‘14
Kasım Diyabet Günü’ nedeniyle kurulan stantta hasta ve hasta yakınlarına diyabet hakkında bilgiler
sunularak, diyabet ölçümleri yapıldı.

ESOGÜ İç Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanlığı öğretim üyeleri
Prof. Dr. Aysen Akalın, Prof. Dr. Göknur Yorulmaz ve Doç. Dr. Melisa Şahin Tekin’in de katıldığı 14
Kasım Dünya Diyabet Günü etkinliği için hazırlanan stant önünde konuşan hastane Başhekim
Yardımcısı Doç. Dr. Pınar Yıldız konu hakkında açıklamalarda bulundu:

“Diabetes Mellitus (DM), pankreasın yeterli insulin üretememesi veya vücudun ürettiği
insülini etkili bir şekilde kullanamaması sonucu oluşan ve ömür boyu devam eden kronik bir
hastalıktır. Günümüzde diyabet, sıklığı ve yarattığı sorunlar nedeniyle tüm dünyada önemi her geçen
gün artan önemli ve öncelikli sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Yaşam tarzındaki değişim ile
birlikte gelişmiş ve gelişmekte olan toplumların tümünde özellikle tip 2 diyabet prevalansı hızla
yükselmektedir. Geçmişte ‘insüline bağımlı olmayan diyabet’, ‘erişkin diyabet’ veya ‘tip II diyabet’
olarak da isimlendirilen tip 2 diabetes mellitus tüm diyabet olgularının %90’dan fazlasını
oluşturmaktadır ve en yaygın görülen diyabet formudur.

Tip 2 diyabet, obezite ve fiziksel inaktiviteye bağlı olarak genellikle daha sık görülmektedir.
Hastalığın temelinde genetik olarak yatkın kişilerde yaşam tarzı ile tetiklenen ve giderek artan insülin
direnci ve zamanla azalan insülin salınımı söz konusudur. Yanlış beslenme ve hareketsizlik son yıllarda
gençlerde ve hatta çocuklarda da obezite ve diyabet tanı hızını arttırmaktadır.

Tanısında gecikme ve hastaların takip uyumundaki sorunlardan dolayı tedavileri de yeterli
olamamaktadır. Kontrolsüz diyabet, hiperglisemiye yol açarak zamanla kalp-damar sistemi
hastalıkları başta olmak üzere göz, böbrek, sinir sistemi dahil vücudun bütün sistemlerini etkileyen komplikasyonların gelişmesine neden olur. Kardiyovasküler hastalıkların sıklığı, yaygınlığı ve ölümle
sonuçlanma oranı diyabetli bireylerde, diyabeti olmayan akranlarına kıyasla 2-8 kat daha yüksektir.
Ayrıca, diyabetli bireylerde infeksiyon gelişme riski, diyabeti olmayanlara oranla daha yüksektir. Tüm
dünyada böbrek yetersizliğinin ve travma-dışı amputasyon olgularının en yaygın nedeni diyabettir.
Diyabetli bireylerde alt ekstremite amputasyon riski diyabeti olmayanlara oranla 25 kat yüksektir.
Özellikle gelişmiş ülkelerde diyabet en sık görme kaybı ve körlük nedenlerinden biridir.

Dünya’da artık bir epidemi olarak nitelendirilen diyabet, hem bireysel hem de toplumsal olarak insan
sağlığını olumsuz etkilemekte, yaşam kalitesini ciddi anlamda bozmakta ve ekonomik olarak yük
getirmektedir. Bu hastalıklar sağlıklı yaşam yıllarından çalmakta, daha kısa ve kalitesiz yaşama sebep
olmaktadır.

İklim Değişikliği ve Diyabetik Hastalar Üzerine Etkileri

İklim değişikliği, küresel ısınmanın (küresel ortalama sıcaklıkta devamlılık gösteren artış) ve bu
durumun Dünya’nın iklim sistemi üzerindeki etkileridir. Aşırı sıcak hava koşulları, diyabetli kişiler için
daha büyük sorunları doğurabilir. Diyabetik yaşlı hastalar bu duruma daha duyarlı olup bu hastalarda
komplikasyon gelişme ihtimali de daha yüksektir. Sıcağa dayanıklılıkları yüksek ve sıcağa verdikleri
tepki de daha zayıf ve gecikmelidir. Hipoglisemiye yatkınlıkları artar. Kardiyovasküler olayların
gelişme ihtimali yükselir.

Bu gruptaki kişilerin alabilecekleri bazı önlemler önem kazanmaktadır. Bu önlemler; yeterince
su içmek, insulin kullananlar için uygun koşullarda muhafaza etmek, kan şekeri ölçüm cihazını ve test
çubuklarını sıcaktan korumak, tedavilerini gerekirse koşullara göre değiştirmek şeklindedir. Bu
konuda ilerleyen günlerde çok daha dikkatli davranılması vurgulanacaktır.

14 Kasım Dünya Diyabet Günü

Her yıl 14 Kasım Dünya Diyabet günü olarak çeşitli farkındalık aktiviteleriyle anılmakta ve
Diyabet hastalığının önemine dikkat çekilmeye çalışılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Diyabet
Federasyonu tarafından 1921’de İnsülini keşfederek sayısız hayatı kurtaran Fredrick G. Banting’in
doğum günü olan 14 Kasım Dünya Diyabet gün olarak ilan edilmiş ve 2007 yılından itibaren de resmi
olarak kutlanmaktadır. Diyabetin; şeker yüksekliğinden ibaret olmadığı, çok sayıda ölümcül ve sakat
bırakıcı soruna yol açabildiği vurgulanarak diyabetin azaltılması ve daha etkili tedavi ve takibine yönelik bilgilendirmeler yapılmaktadır. Tüm kronik hastalıklarda olduğu gibi diyabette de hastalar en
büyük sağlık paydaşımızdır. Hastaların kendi tanı ve tedavi süreçlerinde bizlerle işbirliği yaparak
hastalıklarla mücadele etmemiz sağlıkta başarılı olabilmemizin temel şartıdır.”